علی بحرانی پور؛ سیده زهرا زارعی
دوره 23، شماره 92 ، مهر 1401، ، صفحه 3-28
چکیده
چند دهه پس از به قدرت رسیدن سلسله یوان (مغولان چین) توسط قوبیلای قاآن و همزمان، تأسیس حکومت ایلخانان در ایران، روابط حسنهای میان دو قدرت از طریق جاده ابریشم برقرار شد. ایلخانان با کمک حکومت محلی آلطیبی ...
بیشتر
چند دهه پس از به قدرت رسیدن سلسله یوان (مغولان چین) توسط قوبیلای قاآن و همزمان، تأسیس حکومت ایلخانان در ایران، روابط حسنهای میان دو قدرت از طریق جاده ابریشم برقرار شد. ایلخانان با کمک حکومت محلی آلطیبی در جزیره کیش بهعنوان دستنشاندگان خود در خلیج فارس، روابط دریایی را پیش گرفتند. با استقرار خاندان تاجرپیشه ملکالاسلام طیبی در جزیره کیش طی نیمه دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قمری، این خاندان فعالیتهای تجاری خود را در دو حوزه خلیج فارس(جزیره کیش) و اقیانوس هند متمرکز کردند. چنانکه ملکالاسلام جمالالدین ابراهیم طیبی در جزیره کیش و برادرش تقیالدین ابراهیم در سواحل معبر در هند با تأسیس نمایندگیهای تجاری ساحلی، زمینههای ارتباطات دریایی ایران با چین را از طریق اقیانوس هند فراهم نمودند و در سال 697 ق. یکی از فرزندان ملکالاسلام به نام ملک فخرالدین احمد طیبی بهعنوان سفیر از سوی غازان به دربار تیمور قاآن در چین اعزام شد. مسئله مقاله حاضر آن است که هدف و عوامل مؤثر بر این سفارت را بررسی کند. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که اهداف اقتصادی (تجارت دریایی بهعنوان اورتاق) بر سایر انگیزههای دربار ایلخانان برتری داشته است، اما کارشکنیهای ملوک هرموز بر ناکامی این سفارت تأثیرات اساسی گذاشته بود. در این پژوهش، انگیزهها و عوامل مؤثر بر مأموریت ملک فخرالدین احمد طیبی از نظر شرایط محلی، منطقهای و جهانی با بهرهگیری از منابع مکتوب ایرانی و چینی و نیز پژوهش میدانی مورد بررسی قرار گرفته است.